Ontwikkeling 3-Richtingenmodel

Kwaliteitszorg laag beleggen

Het 3-Richtingenmodel is tot stand gekomen vanuit de vraag hoe de verantwoordelijkheid voor goede kwaliteit zo laag mogelijk in de organisatie kan worden belegd. Deze vraag hield ons al langere tijd bezig, elk vanuit onze eigen sector.
Als lijnmanager in de bancaire sector had André bijvoorbeeld de workshop ‘Denken in termen van verantwoordelijkheden’ ontwikkeld. In plaats van uit te gaan van taken, als afvinkbare handelingen, liet hij zijn team focussen op verantwoordelijkheden, dat wil zeggen datgene waar je als professional continu aandacht voor moet hebben. Ter ondersteuning liet hij medewerkers een zogeheten VBT sheet invullen, dit als tegenhanger van het welbekende rijtje Taken, Bevoegdheden, Verantwoordelijkheden.

“Denken in termen van verantwoordelijkheden”

In de gezondheidszorg richtte Myra zich vanuit ethisch perspectief op de vraag hoe en waar kwaliteitszorg het beste belegd kan worden. Zo deed zij in haar proefschrift over besluitvorming bij prenatale diagnostiek de oproep aan individuele zorgprofessionals zich actiever bezig te houden met de achterliggende politieke vragen hierover. En in een boekje dat ze het voor het AMC-onderwijs maakte, staat individuele reflectie genoemd als kernactiviteit bij de ontwikkeling van professioneel gedrag.

Reflectie op rollen

Reflectie is een vorm van kwaliteitsborging die elke professional zelf kan toepassen. Bij reflectie vanuit dit oogpunt stellen wij de rol centraal. Als professional functioneer je immers altijd vanuit een rol, ook wanneer je van rol wisselt. Een rol beschouwen we als de kleinste bouwsteen van een organisatie. Aan de hand van het 3-Richtingenmodel kan iedereen zijn of haar eigen professionele rol op dezelfde manier definiëren, hierop reflecteren én met elkaar bespreken. Dit maakt het in elke organisatie mogelijk de kwaliteitsborging zo dicht mogelijk bij de individuele professionals te beleggen.

“Rol als kleinste organisatiebouwsteen”

Beeldgestuurde reflectie

Voor de ontwikkeling van Waardenweb.nl, website voor morele reflectie, maakten we voor het eerst gebruik van het innovatieve concept van beeldgestuurde reflectie. Ook bij het nadenken over rollen vanuit het 3-Richtingenmodel staat beeld centraal.

Beeldgestuurde reflectie helpt bij het:

• reflecteren zelf
• onthouden van de opbrengst van reflectie
• bespreken van die opbrengst met anderen

Visuele ontwikkeling

Het integrale model over professionele verantwoordelijkheid, rondom de drie elementen Zorg, Samenwerking en Legitimering, bestaat sinds de start van De Goede Werker in 2012. Wel waren er nog wat tussenstappen die aan de definitieve vorm en naam vooraf gingen. Links staat het model zoals deze in de beginperiode op onze website stond. In het midden de eerste invulversie; in de naam hiervan klinkt onze inspiratiebron van het boeddhisme door. Rechts staat de voorlaatste versie.

3-Richtingenmodel

Voor de uiteindelijke visuele versie van het model kozen we voor een zogeheten isometrische weergave. Zorg, Samenwerking en Legitimering staan hier gepositioneerd in drie richtingen: voor, zij en achter (met Samenwerking gesplitst in intern en extern). Voordeel van deze weergave is dat hiermee ook de positie van ieders rollen ten opzichte van elkaar goed in beeld is te brengen. Deze laatste versie van het model vormt de basis voor de Rol in Kaart-methode. 

“Visueel model als basis voor
Rol in Kaart-methode”